Kaldırma Ve İletme Araçları Periyodik Kontrolleri

25.04.2013 tarihli ve 28628 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”nde kaldırma iletme araçları ve basınçlı kapların periyodik muayene kriterleri yeniden düzenlenmiştir.

Bu yönetmelik ile iş ekipmanlarının bakım, onarım ve periyodik kontrolleri, ilgili ulusal ve uluslararası standartlarda belirlenen aralıklarda ve kriterlerde, imalatçı verileri ile fen ve tekniğin gereklilikleri dikkate alınarak yapılır. Periyodik kontrol aralığı ve kriterleri standartlar ile belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır.

Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemiş ise iş ekipmanının periyodik kontrolü, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılır. Belirlenen periyodik kontrol aralığının bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar dışında bir yılı aşmaması gerekir.

Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılacak kontroller sonucunda periyodik kontrol raporu düzenlenir. Düzenlenen belgeler, iş ekipmanının  kullanıldığı sürece saklanır, denilmektedir.

Vinçler, caraskallar, forkliftler, liftler, transpaletler, mobil vinçler, kule vinçler, asansörler gibi kaldırma ve iletim araçları, kurulum ve kullanım koşulları açısından sürekli gözetim altında tutulması gereken iş makinalarıdır. Ülkemizde kaldırma ve iletim araçlarının kusurlu olması nedeniyle çok sayıda iş kazası meydana gelmekte ve bir çok çalışanımız yaşamını yitirmekte veya sakat kalmaktadır.

Kaldırma araçlarının periyodik kontrollerinin yapılması hem güvenli çalışma koşullarının gereği hem de yasal düzenlemelerin zorunlu kıldığı bir uygulamadır.

Kaldırma ve iletme ekipmanlarının periyodik kontrolleri, makine mühendisleri ve makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır. Standartlarda aksi belirtilmediği sürece, kaldırma ve iletme ekipmanları, beyan edilen yükün en az 1,25 katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olur ve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yük frenleri bulunur. Kapasitesinin altında kullanılacak kaldırma araçlarında beyan edilen kaldırılacak azami yük görünecek şekilde işaretlenir. Beyan edilen yükün üstünde bir ağırlığın kaldırılmasının söz konusu olduğu durumlarda kaldırma aracı kaldırılacak yükün miktarı esas alınarak yukarıda belirtilen kriterler çerçevesinde teste tabi tutulmadan kullanılamaz.

Kaldırma makineleri ve araçlarının test ve kontrolleri, her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından ve çelik halatlar, zincirler, kancalar, sapanlar, kasnaklar, frenler ve otomatik durdurucular, (Standartlarda veya risk değerlendirmesinde süre belirtilmemişse) en az YILDA BİR yapılmalıdır.